اين پژوهش، كاري است از محققان و اسلام شناسان غربي درباره تاريخ و تمدن اسلام با اين رويكرد كه جامعه متنوع و بزرگ اسلامي در طول سيزده قرن تكامل و توسعه يافته ونهادهاي ديني و سياسي و اجتماعي در آن پديدار شده و به سبب فلسفه و آداب و هنر خود سهم بزرگي در پيدايش تمدن در خارج از محدوده ايماني داشته است .بخش عمده مباحث كتاب مربوط به تاريخ تحولات سياسي است، اما جنبه‌هايي از تمدن اسلامي نيز در بخش‌هايي از كتاب آمده است .كتاب از چهار بخش اصلي تشكيل شده است .بخش "اول با عنوان "قيام واستيلاي اعراب "شامل چهار فصل است 1 :ـ عربستان پيش از اسلام، 2ـ حضرت محمد (ص) (ظهورو هجرت، قيام بر ضد مكه و يهود، فتح مكه، وحدت اعراب)، 3ـ خلفاي راشدين و امويان (تاسيس خلافت، نخستين فتوحات، شعر و فرهنگ در دوران خلفاي راشدين، خصوصيات خلافت امويان، مساله موالي، ادبيات و فرهنگ و هنر در دوره امويان، انقراض سلسله اموي)، 4ـ خلافت عباسي بخش دوم درباره ظهور قدرتهاي مستقل و نيمه مستقل و حكومت‌هاي پراكنده اسلامي است كه اين مباحث را شامل مي‌شود : 1ـ تجزيه خلافت اسلامي در خاور (آل بويه، سامانيان، غزنويان، سلجوقيان و جانشينان آنها، مغولان)، 2ـ مصر و سوريه تا پايان خلافت فاطميان (سلطنت ايوبيان و مماليك)، 3ـ آناطولي در دوره سلجوقيان و بايليك‌ها، 4ـ طلوع عثماني و توسعه در سرزمينهاي بيزانس و بالكان و آناطولي .مباحث بخش سوم مربوط به تاريخ اسلام در سرزمين‌هاي مركزي اسلامي در دوره عثمانيان است كه از هشت فصل تشكيل شده است1 :ـ طلوع امپراتوري عثماني، 2ـ اوج و حضيض امپراتوري عثماني، 3ـ امپراتوري متاخر عثماني در روميلي و آناطولي، 4ـ امپراتوري متاخر عثماني در مصر و هلال حاصلخيز، 5ـ ايران دوران صفويه، 6ـ ايران :ورشكستگي جامعه، 7ـ آسياي مركزي از قرن شانزدهم تا فتوحات روسيه، 8ـ روسيه تزاري و مسلمانان آسياي مركزي .بخش چهارم به بررسي تحولات و اوضاع سرزمينهاي مركزي اسلام در دوران معاصر و جديد اختصاص دارد كه مشتمل بر هفت فصل است 1 :ـ تركيه جديد، 2ـ سرزمين‌هاي اعراب، 3ـ ايران جديد، 4ـ اسلام در اتحاد جماهير شوروي، 5ـ كمونيسم در سرزمين‌هاي مركزي اسلام، 6تاثير سياسي شديد مغرب زمين، 7ـ تغييرات اجتماعي و اقتصادي .