نگارنده در كتاب به بررسي فرهنگ، تمدن و مشاهير اسلام، ايران و اسماعيليه پرداخته به همين منظور اين مباحث را مطرح ساخته است: وضع عربستان در دوران جاهليت اعراب، اعتقادات ديني ايرانيان پيش از اسلام، زيربناي اعتقادي ايرانيان (شعوبيه، معتزله، تشيع)، شيعه‌ي اسماعيليه (اسماعيليه و تاريخ، تحول در تشيع، خلفاي فاطمي، بينش و ديدگاه فلسفي و اعتقادي شيعه‌ي اسماعيليه، قرامطه و ...) و كنش‌هاي عقيدتي انديشمندان و آزادانديشان (رودكي، ناصرخسرو، ابن سينا، فردوسي، حسن صباح، حافظ، و خواجه نصير).