علم فقه از نظر شان، جايگاه و قدر و منزلت، از مهم‌ترين علوم اسلامي است، زيرا انسان به كمك آن مي‌تواند از وظايف شرعي و مسائل ديني آگاهي يابد. به همين دليل فقهاي اسلامي درباره‌ي آن اهتمام فوق‌العاده‌اي داشته و تلاش بسياري در اين زمينه انجام داده‌اند. دانشوران اجتهاد نياز دارند كه همگام با پيشرفت‌ علم و دانش و گسترش موضوعات جديد در زندگي مردم حركت كنند و بتوانند در تمامي حيطه‌ها پاسخ‌گوي نيازهاي شرعي مردم همراه با استدلال‌هاي كافي باشند. نگارنده در كتاب حاضر موضوع شيوه‌هاي فقه اجتهادي در حوزه‌ي استنباطي را مطرح مي‌سازد. سپس ضمن تبيين تفاوت نظريه‌ي تحول اجتهاد با نظريه‌ي تحول شريعت به بيان نمونه‌هايي از تحول اجتهاد بر اثر تحول زمان مي‌پردازد. در ادامه انواع اجتهاد را از منظر فقهاي مذاهب اسلامي بررسي و شرايطي را بازگو مي‌كند كه مجتهدان بايد در حوزه‌ي استنباطي دارا باشند. در پايان نيز موضوع پيدايش مذاهب را به سبب اختلاف فتاواي عالمان مذاهب اسلامي مطرح مي‌سازد.