مجازات حبس به عنوان يكي از ضمانت اجراهاي كيفري داراي آثار متفاوت و دوگانه‌اي است كه هم مي‌تواند از نظر اصلاح و تربيت جنبه‌ي ارعاب مردمي و عمومي نقش موثر داشته باشد و هم واجد آثار سوء زيانباري در خصوص افزايش جرم و بزهكاري است. براي كاهش اين آثار منفي و به دورماندن از آن بايد در بهره‌گيري از اين نهاد جزايي دقت كافي و توجه لازم به عمل آيد، بنابراين ضرورت دارد در مرحله‌ي قانون‌گذاري و مرحله‌ي صدور حكم از نظر گرايش افراطي نسبت به مجازات حبس اجتناب شده و مجازات‌هاي جزايي ديگري نظير جزاي نقدي، يادداشت خانگي، نظارت الكترونيكي، كار عام‌المنفعه و... به عنوان جايگزين پيش‌بيني و مقرر شود. با اين ديدگاه كتاب حاضر در هشت فصل با اين موضوعات تنظيم شده است: آزادي از ديدگاه قرآن، اصلاح و تربيت مجرمان، اعسار، آثار حبس، آمار زندانيان، زندان از ديدگاه جامعه‌شناسي، تسهيلات قانون‌گذار و جايگزين‌هاي حبس.