جلد نخست از مجموعه‌ي تاريخ ايران، پژوهش دانشگاه كمبريج، به مباحث جغرافيايي فلات ايران اختصاص دارد. در اين جلد مباحثي چون، جغرافياي طبيعي، زمين‌شناسي، زمين ريخت‌شناسي، اقليم، خاك، آب، توزيع جمعيتي، جغرافياي جانوري، معادن، پوشش گياهي و... بررسي مي‌شود. تلاش بر اين است تا سرزمين كنوني ايران از جنبه‌هاي كاملا علمي و با تمامي ويژگي‌هاي منحصر به فرد اقليمي‌اش نمايانده شود و با توجه به همين ويژگي‌ها و جنبه‌هاي طبيعي، تاريخ سياسي ـ اجتماعي اين كشور تا حد زيادي محصول همين موقعيت جغرافيايي معرفي شود. افزون بر سرزمين، در ساير بخش‌هاي كتاب به مسائلي چون قوم، حيات اقتصادي و هويت ايراني اشاره مي‌گردد. انسان اوليه در ايران، جغرافياي اسكان و جمعيت از جمله مباحث مطرح شده در بخش دوم به شمار مي‌روند. بخش حيات اقتصادي، مقالاتي در خصوص فعاليت‌هاي صنعتي، ارتباطات، تجارت و خدمات، هم‌چنين كشاورزي و مساله‌ي آب، شهرنشيني و چادرنشيني و سرانجام اصلاحات ارضي در ايران را شامل مي‌شود. كتاب حاضر مبنايي براي مطالعه‌ي شش جلد ديگر اين مجموعه محسوب مي‌شود.