بررسي سازمان‌هاي عصر غزنوي نظير دستگاه اداري كه فنون و كاركنان آن وسيعا ماخوذ از تشكيلات نظامي و درباري سامانيان بوده است .از مباحث اصلي كتاب است .كتاب در اصل در دو جلد تاليف شده كه در چاپ حاضر، هر دو در يك مجلد فراهم آمده است .جلد اول با سخني درباره منابع آغاز مي‌شود .در اين قسمت از اين موضوعات سخن مي‌رود :دودمان‌هاي شاهي، وقايع‌نامه‌ها، تواريخ محلي، زندگي‌نامه‌ها، آداب الملوك‌ها، كتب جغرافيا و سفرنامه‌ها و آثار شعري و لغوي و اهميت آنها در بررسي تاريخ غزنويان .در بخش اول كتاب با عنوان "امپراتوري غزنوي و اوج آن در عصر پادشاهي محمود "اين مباحث آمده است :خاستگاه امپراتوري غزنوي، ساختمان و اداره امپراتوري، نظام مالي، ديوان و نظام خبررساني، سپاه ديوان عارض، ارتش چند مليتي، تجهيزات و جنگ افزارها، شماره سپاه، زندگي و فرهنگ درباريان، تعليم و تربيت سلاطين، حمايت سلاطين غزنوي از دانشمندان، تشكيلات كاخ شاهي و بناهاي سلاطين غزنوي .در بخش دوم با عنوان "خراسان در عصر غزنوي "طي دو فصل زندگي اقتصادي، اجتماعي، مذهبي و فرهنگي ولايت خراسان با اشارات ويژه به نيشابور بررسي شده است .اين بخش حاوي اين مطالب است :خراسان و نقش آن در قرون نخستين اسلامي، پايه‌هاي اقتصادي پيشرفت نيشابور، كشاورزي و آبياري در واحه نيشابور، موقعيت و جمعيت نيشابور، عصبيات خراسان، اعيان و علماي سنت در نيشابور (شافعيان و حنفيان)، كراميه، صوفيان، شيعه (سادات و اسماعيليان)، ذميان .نويسنده در بخش سوم جلد اول، از خاستگاه اغزها، شكست سپاهيان غزنوي از آنها و بالاخره به قدرت رسيدن سلجوقيان در نيشابور بحث مي‌كند كه شامل اين عناوين است :نخستين ارتباط هاي تركان با عالم اسلام، تاريخ نخستين غزان، سلجوقيان در خراسان :مهاجرت غزان به ماوراء‌النهر و خراسان، شخصيت سلطان مسعود، كينه‌جويي از محموديان، دفاع از امپراتوري، غارت خراسان به دست تركمنان، گزارش بيهقي از تصرف نخست نيشابور به دست سلجوقيان، نگرش اعيان نيشابور، نگرش سلجوقيان" .تاريخ سلسله غزنوي، پس از شكست در برابر سلجوقيان تا انقراض كامل آنها "موضوع جلد دوم كتاب است كه از چهار بخش تشكيل يافته است .در بخش اول پي آمد شكست مسعود از غزنويان و اقدامات ديگر او با اين عناوين بررسي مي‌شود : امپراتوري كوچك شده غزنوي، آخرين ماه‌هاي پادشاهي مسعود و عزيمت وي به هند، خلع مسعود و سلطنت دوباره محمد، انتقام‌جويي مودود، تثبيت دوباره موقعيت مودود در مغرب امپراتوري، لشكركشي‌هايي به هند، تشكيلات اداري امپراتوري غزنوي، اختلاف جانشيني و جلوس عبدالرشيد، غصب تاج و تخت توسط طغرل، و پادشاهي فرخزاد .موضوع بخش دوم، دوران سلطنت ابراهيم، از آخرين پادشاهان غزنوي است كه از اين عناوين تشكيل يافته است :ابراهيم و سلجوقيان، سپاه غزنوي در دوره اخير، جنگ‌هاي ابراهيم در هند و غور، اداره داخلي امپراتوري، زندگي و فرهنگ درباري، مناسبات با خلافت عباسي، ابراهيم در مقام پادشاه . بخش سوم درباره مسعود سوم و پسرانش، مشتمل بر اين عناوين است :پادشاهي مسعود سوم، مبارزه قدرت در ميان پسران مسعود و پادشاهي بهرام شاه .در بخش چهارم مبارزه آخرين سلاطين غزنوي با غوريان به بحث گذاشته شده كه شامل اين مطالب است :يورش غوريان و سال‌هاي آخر پادشاهي بهرام شاه، خسرو شاه و عقب نشيني به هند، پادشاهي خسرو ملك و انقراض دودمان غزنوي .در پايان هر دو جلد، پيوست‌هايي شامل اسامي پادشاهان غزنوي در غزنه و هند و سال‌هاي حكومت آنان، علايم اختصاري نشريات، فهرست منابع، گزارش "ابن باب القاشاني "درباره تاريخ غزنويان و نمايه اسامي به چاپ رسيده است .