اين كتاب به عنوان منبع درسي در دانشگاه پيام نور تاليف شده و تاريخ و تمدن و فرهنگ ايران را در دوره ايلاميها، سپس آرياييها تا پايان دوره هخامنشي مورد توجه قرار مي‌دهد. برخي از عناوين كتاب از اين قرار است: جغرافياي طبيعي ايران، قلمرو تمدن ايلامي و موقعيت آن در فلات ايران، تقسيمات تاريخ ايلام، بقاياي تمدن ايلام، دين و هنر ايلام، آرياييها، زرتشت و نقش او، جامعه و دولت ماد، فرمانروايي ماد و پادشاهان مادي، اقتصاد و فرهنگ و دين مادها، پارس‌ها و هخامنشيان، تاسيس دولت هخامنشي به دست كوروش، فتوحات و اقدامات كوروش، كشورداري كوروش، كمبوجيه و لشكركشي او به مصر، گئومات (بردياي دروغين؟)، فرمانروايي داريوش، پايتخت‌هاي داريوش، نظام اجتماعي و سازمان اداري ايران در زمان داريوش، فرمانروايي خشايارشا، جنگ خشارشا با يونان، بقيه پادشاهان هخامنشي و حوادث دوران سلطنت آن‌ها، لشكركشي اسكندر به ايران، ساتراپ‌ها، شوراي مشورتي دربار، ديوان اداري، نظام مالياتي و پرورش، سپاه هخامنشي، اوزان و مقادير و پول، طبقات اجتماعي، زن، دين، آرايش و پوشش، هنر، سنگ نبشته‌هاي هخامنشي. در پايان فهرست منابع آمده است.