اين كتاب قصد راه‌يابي به فهمي جديد از تاريخ و بناي دانش تاريخي جديدي با جوهر اسلامي را دارد. اين كتاب حاصل نوعي جمع‌بندي و تلاش علمي است كه بعد از مطالعه در متن تاريخ، قوانين حاكم بر تاريخ، اصول تحولات اجتماعي، انديشه سياسي و تحقيق پيرامون حوزه تمدن اسلامي خواسته افق جديدي را ولو به ابهام ترسيم كند. اين پژوهش در چهار فصل و يك ضميمه ارائه شده و با توجه به بين‌رشته‌اي بودن موضوع و گستردگي حوزه تحقيق به‌نوعي خاص مطالب را ارائه مي‌دهد. به‌بيان‌ديگر نويسنده تلاش كرده تا بيش از پاسخگويي طرح مسئله داشته باشد، با اين نگاه كه اين صورت‌مسئله مي‌تواند ما را به رسيدن به طليعه نوعي «علم جديد اسلامي» براي شناخت تحولات دنياي اسلامي و نسبت هر يك از علوم با همديگر و با ذات فرهنگ و جامعه اسلامي نزديك كند.